ආචාර්ය ප‍්‍රතිභා මහානාම හේවා
නීති පීඨය
කොළඹ විශ්ව විද්‍යාලය
සියලූ සැකකරුවන් ආයුධ හංඟලා තියෙන්නේ බොල්ගොඩ ගෙඟ්ද ?
ඕක දැන් තියෙන ටේරන්ඞ් එකක්. 1978 දෙවන ජනරජ ආණ්ඩු ක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 03 වන වගන්තියේ පැහැදිලි ව දක්වලා තියෙනවා යම්කිසි පුද්ගලයෙක් අත් අඩංගුවට ගත යුතු ආකාරය පිළිබඳ ව. මිනී මැරුමක් කළ අයෙකුට වුවත් අත් අඩංගුවට ගත් පසු අධිකරණයට ඉදිරිපත් කර සාධාරණ නඩු විභාගයකින් පසුව දඬුවම් දීමයි සිදුවිය යුත්තේ. නමුත් වර්තමාන ප‍්‍රවණතාව ඒ සියල්ලටම පෙර පොලීසිය අතින් සැකකරුවන් ඝාතනය වීම. මේ ගැන සමාජයේ බොහෝ පිරිසක් සතුටු වෙන්න පුලූවන්. සැකපිට අත් අඩංගුවට ගත් පුද්ගලයෙකු සම්බන්ධයෙන් පොලිසිය සිදු කරන විමර්ශන කටයුතු හරියට කර ගන්න බැරි තැන සැකකරුවන්ට පහරදීම්, බිය වැද්දීම්වල සිට අවසානයේ ඝාතනය කිරීම් දක්වා පොලිසිය තමන්ගේ බලය පාවිච්චි කරනවා. නමුත් මෙතන තියෙන ප‍්‍රශ්නය පසුගිය කාලය පුරාම අත් අඩංගුවට ගත් මෙම සැකකරුවෝ ආයුධ හංඟලා තිබුණේ බොල්ගොඩ ගගේද? නැත්නම් කෙසෙල් පඳුරක් අස්සේ ද? ගස්ලබු පඳුරක් අස්සේ ද කියන එක. පසුගිය කාලයේ බියගම පොලීසියෙන් අත් අඩංගුවට ගත් පුද්ගලයෙකු මානව හිමිකම් කොමිසමට පැමිණිල්ලක් කරලා තමන්ගේ ආරක්ෂාව තහවුරු වී තියෙද්දීත් උදේ වෙනකොට මරා දාලා. පොලීසිය මේ ගොතන කතාවේ තියෙන සාවද්‍යභාවය පැහැදිලියි.පොලිස් රැකවරණයේ ඉන්න පුද්ගලයන් ආරක්ෂා කිරීමේ සම්පුර්ණ වගකීම තියෙන්නේ පොලිසියට. පොලිස් ස්ථානයක් භාරයේ ඉන්න කෙනෙක් මැරුණොත් ස්ථානාධිපති එයට සම්පුර්ණයෙන් වගකිව යුතුයි. එයයි ප‍්‍රති පුරුෂ වගකීම. නමුත් මේ සිදුවෙන දේ ශීලාචාර, සදාචාර සම්පන්න රටකට කිසිසේත්ම උචිත නැහැ. මෙහෙම ගියොත් අපරාධවලට සම්බන්ධ නැති කෙනෙකුට අත් වෙන්න ඉඩ තියෙන්නෙත් මේ ඉරණම. විය යුත්තේ හැකි ඉක්මනින් අත් අඩංගුවට ගන්නා සැකකරුවන් අධිකරණයට ඉදිරිපත් කිරීමයි.
උදය කුමාර අමරසිංහ
ජ්‍යෙෂ්ඨ කථිකාචාර්ය
සමාජ හා මානව විද්‍යා අධ්‍යානාංශය
ශ‍්‍රී ජයවර්ධනපුර විශ්ව විද්‍යාලය
මේ කඩවෙන්නේ ස්වභාවික යුක්තියේ මූලධර්ම සහ මානව හිමිකම්
මේ ප‍්‍රශ්නයේ පැති කිහිපයක් තියෙනවා. ප‍්‍රධානම දේ පොලිසියට මෙහිදී තිබෙන අවම බලය පාවිච්චි කිරීමේ හැකියාව කියන නීතිමය රැකවරණය. මේ ඝාතනවල ස්වභාවය තමයි තරමක් ප‍්‍රසිද්ධ, සමාජය කම්පනය කළ අපරාධ වලට සම්බන්ධ සැකකරුවන් මරා දැමීම. එවැනි සිද්ධියකදී සමාජය පැත්තෙනුත් විශාල ප‍්‍රතිවිරෝධයක් එල්ල වෙනවා සැකකරුවන්ට එරෙහිව. නමුත් මේ කඩ වෙන්නේ ස්වභාවික යුක්තියේ මූලධර්ම සහ මානව හිමිකම්. මෙය ශිෂ්ඨ යැයි පිළිගත් නීති ක‍්‍රමයක් තියෙන රටකට සුදුසු නැහැ. පහුගිය කාලයේ ඝාතනයට ලක්වුණු සැකකරුවන්ගෙන් බහුතරය එක් දවසක්වත් අධිකරණයට ඉදිරිපත් කරලා නැහැ. විධිමත් යුක්තිය පසිඳලීමේ ක‍්‍රමයක් තුළ මේ සැකකරුවන්ට කිසිම අවස්ථාවක් ලබාදීලා නැහැ තමන්ගේ නිර්දෝෂීභාවය හෝ අපරාධය කිරීමට හේතුව ඔප්පු කිරීමට. මේ තත්ත්වය දිගින් දිගිටම සිදුවෙන කොට සමාජය කම්පනය කරන අපරාධකරුවන් මැරීම ප‍්‍රජාව අගය කිරීම හරහා ප‍්‍රජාවගේ මිනිස් ආකල්ප නීතියෙන් පරිභාහිර මනුෂ්‍ය ඝාතන අනුමත කිරීම දක්වා වර්ධනය වෙනවා. මානව හිමිකම් ක‍්‍රියාධරයෙක් නැතිනම් විමර්ශන නිලධාරියෙක් හැරුණු කොට 90% ක්ම ප‍්‍රජාවගේ කැමැත්තක් තියෙන්නේ මෙවැනි සැකකරුවන් පොලීසිය විසින් ඝාතනය කිරීම දැකීමට.ප‍්‍රචණ්ඩ ක‍්‍රියාවල නිරතවන අයට ප‍්‍රචණ්ඩත්වයෙන් පිළිතුරු දීම ශිෂ්ඨ සම්පන්න සමාජයකට නුසුදුසු යි. අද වෙනකොට වසර කිහිපයක ඉඳන් සිදුවෙන මේ ක‍්‍රියාවලියෙන් තුවාල වුණ එක සැකකරුවෙක්වත් නැහැ. සියලූදෙනාම මැරිලා. එකම රටාවකට, එකම ආකාරයකට කොහොමද ඔක්කෝම මැරෙන්නේ කියලා අපිට සැකයක් මතු වෙනවා. පොලිසිය හිතාමතා මේ ඝාතන කරන බව පැහැදිලියි. කාලාතුරකින් ඔය කියන දේ ඇත්තටම සිදු වෙන්න පුලූවන්. ඒත් මේ තරම් වාර ගණනක් එකම දේ සිදුවීම විහිලූවක්. ප‍්‍රධානම සාධකය දණ්ඩ නීති සංග‍්‍රහයේ හා අපරාධ නඩු විධාන සංග‍්‍රහයේ ඇති අවම බලය හා ආත්මාරක්ෂාව යන වගන්ති පොලිස් නිලධාරින්ගේ රැකවරණයට තිබීම අධිකරණයේදී නිළධාරින්ගේ වාසියට හේතු වීම.
අමාත්‍ය මහින්ද සමරසිංහ
ආපදා කළමණාකරණ හා නව හිමිකම් අමාත්‍යාංශය
පුද්ගලයෙක් ආරක්ෂා සහිතව රැඳවීම පොලිසියේ වගකීමක්
මෙවැනි සිද්ධීන් ඇතිවෙන කොට අපි පොලිසියට කතා කරලා පොලීසිය පැත්තෙන් ඔවුන්ගේ ස්ථාවරය විමසනවා. පොලිසිය කියන්නේ මේක සංවිධානාත්මක ව සිදුවෙන දෙයක් නොවෙයි කියලා. නමුත් සිරභාරයට ගත් පුද්ගලයෙක් ආරක්ෂා සහිතව රැඳවීම පොලිසියේ වගකීමක්. පහුගිය කාලයේ මෙවැනි වෙඩි තියලා මරලා දාපු සිද්ධි ගණනාවක් තියෙනවා. එවැනි සිද්ධීන්වලදී මගේ යටතේ තියෙන මානව හිමිකම් උපදේශක සභාවත්, සිවිල් සමාජයේ අයත් විටින් විට ඒ ගැන කරුණු ඉදිරිපත් කර තියෙනවා. එවැනි අවස්ථාවලදී අපි අදාළ පොලිසිවලින් මේ ගැන කරුණු වීමසීම දිගටම සිදු කරනවා.
කේ.සී.ලෝගේස්වරන්
අතිරේක ලේකම්
ජාතික පොලිස් කොමිසම
කොමිසමට දැන් පවර්ස් නැහැ
දැන් කොමිසම් සභා සියල්ල අක‍්‍රීය වෙලා තියෙන්නේ. ඒ සියල්ල කැබිනට් එක යටතේ තියෙන්නේ. අත් අඩංගුවට ගන්නා සැකකරුවන් ඝාතනය වීම ගැන පොලිස් කොමිසමට වඩා වගකිව යුත්තේ මහේස්ත‍්‍රාත් උසාවියයි. මහේස්ත‍්‍රාත්වරයා කිව්වොත් මෙම ඝාතන සිදු කරන පොලිස් නිලධාරීන්ට විරුද්ධව පරීක්ෂණ කරන්න කියලා එවිට අපට පුලූවන් ඒ නිලධාරීන්ට විරුද්ධව විනය පරීක්ෂණයන් සිදු කරන්න. නමුත් අද වෙනකන් එවැනි නියෝගයක් අපිට ලැබිලා නැහැ. ඒ හේතුව නිසාත්, මේ වෙනකොට කොමිසමට පවර්ස් නැති නිසාත් අපිට කොමිසම විදිහට ඒ ගැන කිසිම දෙයක් කරන්න බැහැ. පෞද්ගලිකවත් මේ ගැන මීට වඩා දෙයක් මට ප‍්‍රකාශ කරන්න බැහැ.නිශාන් මුතුක‍්‍රිෂ්ණ
අමාත්‍යාංශ උපදේශක
ආපදා කළමණාකරණ හා මානව හිමිකම් අමාත්‍යාංශය
පොලිසියේ ස්ථාවරය මෙය සැලසුම් සහගත ව නොවන බවයි
මෙම ඝාතන සම්බන්ධයෙන් අපි පොලිසියෙන් විමසීම් කරලා මේ ගැන සම්පුර්ණයෙන් විමර්ශනය කර පැහැදිලි කිරීම් ඉල්ලා තිබෙනවා. ඇමතිතුමාගේ උපදේශක කමිටුවෙත් මේ ගැන සාකච්ඡා වුණා. මේ සම්බන්ධයෙන් පහුගිය කාලයේ ගොඩක් හයිලයිට් කරපු මාධ්‍ය ආයතනයක් තියෙනවා. අපි ඔවුන්ට දැනුම් දීලා තියෙනවා ඔවුන් ලඟ තිබෙන තොරතුරු අපිට දෙන්න කියලා. මෙවැනි සිද්ධීන් අවස්ථා ගණනාවකදී වාර්තා වෙනකොට සමස්ත විමර්ශනයක් කරලා කරුණු ඉදිරිපත් කරන්න කියනවා. දැනට අපිට පොලිසියෙන් කියලා තියෙන්නේ මේක සැලසුම් සහගතව සිදුවන ක‍්‍රියාවක් නොවෙයි කියලා.
නීතිඥ නිමල් පුංචිහේවා
අතිරේක ලේකම්
ශ‍්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිසම් සභාව
පොලිසිය භාරයට පත්වෙනවා කියන්නේ රජයේ ආරක්ෂාව යටතට පත්වීම
පසුගිය කාලයේ සිදුවුණු සිදුවීම් බොහෝ ගණනකදී පොලිසිය අත් අඩංගුවට ගෙන තමන් භාරයේ ඉන්න සැකකරුවන් ආයුධ පෙන්නන්න කියලා අරගෙන ගිහිං ඝාතනය කරලා, අන්තිමට වාර්තා කරනවා නිළධාරීන්ට වෙඩි තියන්න හැදුවා, අත් බෝම්බ ගහන්න හැදුවා කියලා. යම් පුද්ගලයෙක් පොලිසිය තමන් භාරයට ගත්තා කියන්නේ රජයේ ආරක්ෂාව යටතට පත්වුණා කියන එක. එහිදී අපරාධයක් ගැන ප‍්‍රශ්න කිරීමට, විමර්ශනය කිරීමට හා අපරාධයට සම්බන්ධ සිදුවීම්, උපකරණ අනාවරණය කර ගැනීමට බලතල පොලිසියට තියෙනවා. නමුත් ඒ විමර්ශන බලතල වලට සීමාවන් ද තියෙනවා. සාමාන්‍යයෙන් පොලිසිය ඉදිරියේ පුද්ගලයෙක් කරන පාපොච්චාරණයක් නීතිය හමුවේ පිළිගන්නේ නැහැ. එහිදී පොලිසියට ඒ කරන ප‍්‍රකාශ හෝ පාපොච්චාරණයන්ට අදාළ යම් සාක්ෂියක් අධිකරණයට ඉදිරිපත් කිරීමට සාක්ෂි ආඥ පනතේ 24,25,28 වගන්ති හරහා අවස්ථාව ලැබෙනවා. මෙහිදී අත් අඩංගුවට ගත් අයෙකු මාංචු සහිතව ආයුධ හෝ බෝම්බ පෙන්වීමට රැගෙන යන විට එක් වරම ඒ ආයුධ වලින් පොලිසියට මරණීය තුවාල ඇති කිරීමට උත්සාහ කරනවා කියන එක ඉතාමත් කලාතුරකින් සිදුවිය හැකි දෙයක්. ඒත් දැන් මේ සිදුවීම් රාශියම එක්තරා මෝස්තරයකට වෙන බව පේනවා. මේක නාටකයක් වෙලා. පොලිසිය කරන්නේ රඟපෑමක්. පොලිසියේ විමර්ශන කටයුතුවල දුර්වලතා හා නීතියේ විධි දෝෂ නිසා පසුගිය කාලයේ 90%ට වැඩිය සැකකරුවන් නිදහස් වෙලා තියෙනවා. මේ නිසා මිනිස්සුන්ට නීතිය ගැන විශ්වාසය බිඳවැටිලා. නීතියට පරිභාහිරව හෝ ක‍්‍රියාත්මක වීමට මිනිස්සු කැමැතියි.පොලිසියටත් මෙතනදී රැකවරණයක් තියෙනවා දණ්ඩ නීති සංග‍්‍රහයේ හා අපරාධ නඩු විධාන සංග‍්‍රහයේ එන ආත්මාරක්ෂාවේ හා අවම බලය යන අයිතීන් යටතේ. මෙහි ඇති බරපතලකම නීතියටත් වඩා අපේ ශිෂ්ඨත්වය ගැන ප‍්‍රශ්නයක් ඇතිවීම. මේක ගෝත‍්‍රික ලක්ෂණයක්. පොලිසිය මෙහෙම ක‍්‍රියා කරන නිසාම එය ක‍්‍රියාකාරීත්වයේ හුරුවක් වෙනවා. එය නවත්වා ගන්න බැරි තත්ත්වයක් දක්වා ගොස් දේශපාලන බලය හා මුදල් බලයටත් මෙවැනි ඝාතන සිදු කරන්න පුලූවන්. මේක ගුණාත්මක ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී සමාජයකට ඉතාම නරක තත්ත්වයක්. මෙහි විශාල වගකීමක් තියෙනවා අධිකරණයට. පොලිසිය මෙවැනි ඝාතනයකදී ඉදිරිපත් කරන හේතු සාධාරණීකරණය කිරීමට පෙර අධිකරණය පුළුල් විමර්ශනයක් කළ යුතුයි. ඒ කරුණු ගැඹුරින් ප‍්‍රශ්න කිරීම මහේස්ත‍්‍රාත්වරයෙකුගේ වගකීමක්. එහෙම නොවන විට ඇතැම් වැදගත් කරුණු අධිකරණයට ඉදිරිපත් නොකිරීමට පොලිසියට නිරායාසයෙන්ම හැකියාවක් ලැබෙනවා.Back to main Article
Back to Home
No comments:
Post a Comment